Afrika waxay wajahday dhibaatooyin aan horay loo arag sanadkii 2024, iyadoo isbeddelka cimilada, dhacdooyinka tahriibka, cudurka mpox, iyo colaadaha hubeysan ay burburiyeen qaaradda isla markaana halis geliyeen nolosha iyo nolol-maalmeedka malaayiin qof.
Heerkulka sii kordhaya, abaaraha iyo fatahaadaha ayaa sababay dhimashada iyo barakaca dad badan oo ku nool dalal kala duwan. Tusaale ahaan, biyo-xireen ku yaalla waqooyi-bari ee Nigeria oo burburay bishii Sebtembar ayaa saameeyay 1 milyan oo qof, iyadoo ugu yaraan 37 qof ay dhinteen halka in ka badan 400,000 ay ku qasbanaadeen inay guryahooda ka cararaan, sida uu sheegay maamulka gobolka Maiduguri.
Sidoo kale, Soomaaliya, 6.9 milyan oo qof ayaa u baahan gargaar bini’aadanimo sababo la xariira Abaaraha, Fatahaadaha iyo Colaadaha hubeysan. Soomaaliya ayaa sidoo kale kaalinta ugu hoosaysa ka gashay liiska Cunnada Adduunka ee 2024 (Global Hunger Index), taasoo muujinaysa xaaladda gaajada daran ee dalka ka jirta.
Intaas waxaa dheer, dalal badan oo Afrikaan ah ayaa la kulmay shilal badan oo la xiriira tahriibka, iyadoo dad badan ay ka cararayaan colaadaha iyo saboolnimada.
Sida laga soo xigtay Caminando Fronteras (Walking Borders), oo ah urur u dooda xuquuqda muhaajiriinta ee Spain, tirakoobyada ugu dambeeyay waxay muujinayaan in 10,457 qof ay dhinteen ilaa 15-kii Diseembar sanadkan, iyagoo isku dayaya inay badda ku gaaraan Spain.
Waxaa sidoo kale kordhay tirada kiisaska cudurka mpox ee ka jira Afrika tan iyo bilowgii 2024kii.
Congo ayaa ah dalka ugu daran ee uu saameeyay cudurkan, waxaana Hay’adda Caafimaadka Adduunka (WHO) ay bishii Agoosto ku dhawaaqday inuu yahay xaalad caafimaad oo degdeg ah oo khatar ku ah caalamka.